در طول حکومت جبارانه ی بیست ساله ی معاویه، با شرح درد آوری که مورخان از چگونگی تبلیغات ضد علوی او در همه ی نواحی کشور نوشته اند- تا آنجا که لعن بر امیر المومنین، سنتی رایج و متداول گشته بود- و با مشهود نبودن فعالیت نمایان و بارزی از سوی امام حسن و امام حسین علیهما السلام تنها وجود چنین پیوستگی و تشکلی بود که به رشد اندیشه ی شیعی و افزایش آمار شیعیان در سراسر حجاز و عراق امکان می داد.
معنای تشکیلات چیست؟ بدیهی است که منظور ، یک حزب منظم و مرتب با مفهوم امروزی آن –یعنی مجموعه ای از کادرهای منظم و فرماندهی های منطقه ای و شهری و غیره- نبوده و نمی تواند باشد. تشکیلات به معنای جمعیتی از مردم بوده که باهدفی مشترک، کارها و وظایف گوناگونی را در رابطه با یک مرکز و یک قلب تپنده و مغز فرمان دهنده انجام می داده ومیان خود نوعی رابط و نیاز احساسات نزدیک و خویشاوندانه می داشته اند.
این جمع در زمان علی علیه السلام –یعنی در فاصله ی بیست و پنج سال میان سقیفه و خلافت- همان خواص صحابه ای بودند که علی رغم تظاهرات حق به جانب عامه پسند دستگاه خلافت، معتقد بودند که حکومت ، حق برترین و فداکار ترین مسلمان –یعنی علی ابی طالب علیه السلام-است و تصریح پیامبر به جانشینی علی را از یاد نبرده
امام صادق علیه السلام مرد مبارزه بود، مرد علم و دانش بود و مرد تشکیلات بود. اما مرد علم و دانش بودنش را همه بسیار شنیده اید؛ محفل درس امام صادق و میدان آموزشی که آن بزرگوار بوجود آورد هم قبل از او وهم بعد از او در تاریخ زندگی امامان شیعه بینظیر بود، همه ی حرف های درست اسلام و مفاهیم اصیل قران که در طول یک قرن و اندی تحریف شده بود بوسیله ی مغرضان و مفسدان یا جاهلان، همه ی آنهارا امام صادق به شکل درست بیان کرد وهمین موجب شد که دشمن از او احساس خطر کند. اما مرد مبارزه بودنش را کمتر شنیده اید. امام صادق علیه السلام مشغول یک مبارزه دامنه دار و پیگیر بود؛ مبارزه برای قبضه کردن حکومت و قدرت،و بوجود آوردن حکومت اسلامی و علوی. یعنی امام صادق علیه السلام زمینه را آماده می کرد تا بنی امیه را از بین ببرد و به جای آنها حکومت علوی را ، که همان حکومت راستین اسلامی است بر سرکار بیاورد. این در زندگی امام صادق برای کسی که دقت کند و مطالعه کند آشکار است.
امام بعد سوم را اصلا بسیاری نشنیده اید، مرد تشکیلات.